• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Araşdırma
  • Hadisə
  • Sosial
  • Mədəniyyət
  • Dünya
  • İdman
  • Bölgə
  • Digər
    • Ölkə
    • Təhsil
    • Səhiyyə
    • Şou-biznes
    • Olay
    • Kriminal
    • Hərbi
    • Maraqlı
    • Video

İsrail və İranın aramsız savaş anonsu - müharibə riski nə qədər ciddidir? - ŞƏRH

Gündəm / Siyasət

16-04-2024, 15:02

İsrail dövləti yarandığı vaxtdan silahlı qarşıdurma və müharibələrlə üzləşib. Başqa sözlə, bu ölkə savaşlardan çıxıb. Bu baxımdan, onun üçün müharibədə iştirak yeni hadisə sayılmır.

İran İslam Respublikası (İİR) da yarandığı ilk ildən etibarən, İraqla uzunmüddətli müharibə aparıb. Sonrakı illərdə isə yaratdığı müxtəlif silahlı-siyasi qruplaşmalar vasitəsi ilə əsasən İsrailə qarşı savaşıb.

Qısacası, hər iki ölkə müharibə təcrübəsinə malikdir. Ancaq bir fərq var. İsrail ərazisi həmişə birbaşa hücumlara məruz qalıb. Məsələn, ərəb ölkələri və Livan “Hizbullah”ı ilə yəhudi dövlət arasında baş verən müharibələri örnək göstərmək olar.

1988-ci ildə İraqla atəşkəsin imzalanması ilə İran ərazisində hərbi əməliyyatlara son qoyulub. Sistan və Bəlucistan əyalətlərində silahlı toqquşmanı, bir də ölkənin qərb hissəsinə PKK terror qruplaşmasının hücumlarını nəzərə almasaq, İslam Respublikasında 36 ildir sakitlikdir.

İndi dünyanın diqqəti yenidən İsrailə yönəlib. İranın ötən həftəsonu İsrail ərazisinə birbaşa zərbələr endirməsinə yəhudi dövlətinin cavabı nə olacaq?

Tehran iddia edir ki, Suriyanın paytaxtı Dəməşq şəhərindəki diplomatik missiyasını vurduğu üçün İsrailə birbaşa hücum həyata keçirib. Rəsmi Təl-Əviv Tehranın bu iddiasını rədd etdiyi üçün məlum olayın araşdırılmasına ehtiyac olduğu qənaətinə gəlmək olar.

İsrail və İranın aramsız savaş anonsu - müharibə riski nə qədər ciddidir? - ŞƏRH

Ancaq çox da uzaq olmayan keçmişdə İranın İsrailin səfirliyinə və yəhudi mədəniyyət mərkəzinə yönəlik hücumları planlaşdırmasında və maliyyələşdirməsində iştirakına dair sənədlər yayılıb.

Məlumatlara əsasən, 1992-ci il martın 17-də Argentinanın paytaxtı Buenos-Ayresdəki İsrail səfirliyinin binasına hücum nəticəsində 29 nəfər ölmüş, 242 nəfər isə yaralanmışdı. Bu ilin aprelində baş tutan məhkəmədə həmin hücumun Argentinanın İranı nüvə materialları və texnologiyası ilə təmin etmək haqqında müqaviləni ləğv etməsinin qisasını almaq məqsədi ilə Tehran tərəfindən təşkil edildiyi, Livanın “Hizbullah” qruplaşması tərəfindən həyata keçirildiyi qənaətinə gəlinib.

Məhkəmə bu terror aktını insanlığa qarşı cinayət kimi qiymətləndirib. İranı isə onun sifarişçisi kimi rəsmən terrorçu dövlət elan edib. İkinci hadisə isə 1994-cü il iyulun 18-də yenə həmin şəhərdə Yəhudi mədəniyyət mərkəzində 275 kiloqramlıq bombanın partladılması ilə törədilib. Törədilən bu terror aktı nəticəsində 85 nəfər ölmüş, 300-dən çox insan yaralanmışdı. Bu cinayətin də izlərinin İran hakimiyyətinə gedib çıxdığı bildirilir.

Həmin hadisələrə cavab olaraq, İsrail İrana hücum etmədi. Yəhudi dövlətinin Argentinadakı səfirliyi də İsrail ərazisi sayılır və beynəlxalq qanunlarla qorunur.

Onda rəsmi Təl-Əviv hadisə baş verən ölkənin hüquq-mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıq şəraitində hadisənin araşdırılmasına üstünük verdi.

Təşkil olunan son hücumdan sonra da Tehranın İsrailə qarşı hədələyici ritorikası davam edir. Ötən gün İran Prezidenti İbrahim Rəisi ölkəsinin maraqlarına zidd olan istənilən hərəkətə “dəhşətli cavab” veriləcəyi ilə hədələyib: “Təcavüzkarın cəzalandırılması əməliyyatı uğurla həyata keçirilib”.

İslam Respublikası xarici işlər nazirinin müavini Əli Baqeri isə İsrailə cavabı 12 gün gözləməyəcəklərini, cəmi bir neçə saniyə ərzində hərəkətə keçəcəklərini bəyan edib.

Tehran rəsmilərinin bu məzmunda açıqlamaları İsrailin mümkün cavabını daha sərt qarşılayacaqları qənaətinə gəlməyə əsas verir.

İsrail hökuməti isə İranın hücumuna qarşı atacağı addımlarla bağlı yekun qərar qəbul etməyib. Ölkənin xarici işlər naziri İsrael Kats bildirib ki, nə qədər gec deyil, İran dayandırılmalıdır. O, İranın hücumuna hərbi cavabla yanaşı, diplomatik cavab zərbəsi də hazırlandığını bildirib. Nazir aprelin 16-da 32 ölkəyə məktub göndərdiyini, onlarla xarici işlər nazirləri və dünya liderləri ilə danışdığını, raket hücumuna görə İrana qarşı sanksiyaların tətbiq edilməsinin vacibliyini vurğulayıb. O, danışıqlarda İranı zəiflətmək üçün İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) terror təşkilatı elan edilməsini istəyib.

Bu çıxışlardan da göründüyü kimi, tərəflər qarşılıqlı hücumları davam etdirəcəklərini gizlətmirlər. Bəhs etdiyimiz açıqlamalar “səhnə”də divardan asılan tüfəngi xatırladır.

İranın İsrailə hücumu həm də ABŞ-nin nüfuzuna ciddi zərbə sayıla bilər. Bu isə Birləşmiş Ştatların beynəlxalq maraqlarına təsirsiz ötüşməyəcək. Məlum əməliyyatın İran hakimiyyəti üçün də ölkə daxilində və xaricində zəifləyən nüfuzunu artırmaq məqsədi daşıdığını ehtimal etmək mümkündür. Region ölkələri İslam Respublikasını daha çox pozucu, dağıdıcı qüvvə kimi tanıyır. O, bu müstəviyə İsraili də cəlb etmək niyyəti ilə hücum səhnəsi yaratmağı hədəfləyib.

Yaranmış durum İran cəmiyyətini psixoloji gərginlikdə saxlayır. Tehran şouya bənzər bu “tamaşa”dan əhalinin narahatlığının səngiməməsi və etiraz aksiyalarının keçirilməməsi üçün də alət olaraq yararlanır.

Bir məsələyə də diqqət etmək yerinə düşər. İranın istənilən dövlətlə mümkün müharibəsi həm də bu ölkənin vətəndaşı olan Güney Azərbaycan türklərinin də həyatına ciddi təsir göstərir. İraqla 8 il davam etmiş mənasız müharibədə bir milyondan çox Güney Azərbaycan türkünün öldüyü barədə qeyri-rəsmi məlumat mövcuddur.

Odur ki, İsrailin mümkün hücumu və beynəlxalq ictimaiyyətin tətbiq edəcəyi sanksiyalar da onların yaşayışına əlavə mənfi təsirlər yaradacaq. Bu mənada Azərbaycan Respublikası ictimaiyyətinin perspektivdə Güney azərbaycanlıların taleyinə laqeyd qalmayacağı qətiyyən istisna olunmur. Çünki vaxtilə İran hakimiyyətinin hikkəli İraqla apardığı müharibənin gedişində Təbriz şəhəri və dinc azərbaycanlı sakinlər də əziyyət çəkmişdi.

Ona görə də İsrailin İrana nəzərdə tutduğu hərbi, iqtisadi, diplomatik hücum bir sıra nigaranlığa son qoya, Tehranın 45 ildə topladığı resursları faş edə bilər. Yəni “divardakı tüfəng”in tətiyinin çəkilməsi ilə Yaxın Şərqdəki mövcud düzənin dəyişməsi üçün yeni yol açılması çox real görünür.(Report)

Şikayət və təkliflər üçün qaynar xətt:
Əlaqə whatsapp:+994 70 402 02 85
BakuNews.az
Paylaş:
Digər xəbərlər

Araşdırma

9-10-2023, 20:34

İsrailə hücum planını hazırlayan "Müsafir" kimdir?

Dünya

31-10-2023, 19:34

Yəmən İsrailə rəsmən müharibə elan etdi

Dünya

26-10-2023, 20:01

ABŞ-İran “müharibəsi”: Nə baş verir? - TƏHLİL

Dünya

29-08-2022, 21:18

Mossad rəhbəri JCPOA üzrə danışıqlar aparmaq üçün ABŞ-a gedir – Son cəhd

Siyasət

21-07-2022, 20:03

Təl-Əvivin Tehrana hədəsi: İsrail İranı vursa... - Azərbaycana qaçqın axını təhlükəsi

Gündəm / Dünya

26-03-2024, 16:37

İranda polis zabiti öldürüldü

Dünya

13-07-2022, 21:07

İsrail və Yunanıstandan “əzələ nümayişi” - Qırıcılar havaya qaldırıldı.

Gündəm / Siyasət

8-04-2024, 16:35

İranın vəziyyətinin göstəricisi - Sepahın dezinformasiyası - ŞƏRH

Siyasət

9-10-2023, 11:25

İran İsrailə hücumda iştirakı ilə bağlı xəbərləri təkzib edir

Dünya

14-11-2023, 09:42

İsrail mətbuatı: HƏMAS-ın raket hücumları əhəmiyyətli dərəcədə azalıb

Siyasət

31-01-2023, 19:51

Tehrandakı Səfirliyimizdə törədilmiş terror aktı xarici ekspertlərin gözü ilə

Dünya

27-10-2023, 19:37

KİV: “İsrail ABŞ-dən raketdən müdafiə sistemləri aldıqdan sonra Qəzzada quru əməliyyatlarına başlayacaq”

Araşdırma
Şamaxı İcra başçısının qardaşına məxsus şirkət məhkəmə qərarlarını icra etmir ARAŞDIRMA
Sabirabad sakini Yaşar Mustafayev UNİEC müəllimi tərəfindən evindən məhrum edildiyini iddia edir – “Borcu qaytarmağa hazıram, amma evimi vermirlər”
“Karkas” ASC-də Eldar Mahmudov izi və icarədar qalmaqalı – Vergi və məhkəmə ziddiyyətləri
Topaz mərc oyunlarında narazılıqlar artır – uduşlar gecikdirilir, vətəndaşlar psixoloji təzyiqə məruz qalır
Qazi Faiq Babayev: “Binəqədi rayonunda icra nümayəndəsi məndən 10 min manat tələb etdi, ödəmədim, obyektimi dağıtdılar” VİDEOFAKT
Ucar sakininə dövlət proqramı çərçivəsində saxta heyvanlar verilib? — Şikayət var Məsələ ilə bağlı aidiyyatı qurumdan cavab verildi
Hadisə
31-08-2025, 12:00
Şəmkirdə yol qəzasında ölən və xəsarət alanların kimliyi məlum olub - YENİLƏNİB
28-08-2025, 09:25
Bakıda mənzildə partlayış - Yaralı var - FOTO
27-08-2025, 17:08
Xırdalanda DOST Mərkəzi yanır - YENİLƏNİB
27-08-2025, 16:16
Şamaxıda yanğın törədən şəxs məsuliyyətə cəlb olunub
27-08-2025, 15:13
Sumqayıtda çörək sexi yanır
27-08-2025, 09:35
Azərbaycanda kriptovalyuta üzərinə həbs qoyulub
Xəbər lenti
  • Dünən, 19:21
    Hacı Məhərrəmin razılığı ilə bina qəzalı vəziyyətə salınıb - “Qurtuluş-93” yaşayış kompleksində təhlükə VİDEOFAKT
  • Dünən, 19:02
    Çoxvektorlu xarici siyasətin uğuru - ŞƏT-Azərbaycan strateji tərəfdaşlığı - ŞƏRH
  • Dünən, 18:42
    «Ребёнок кричит, но никто не слышит» — ужасающие обвинения в церкви замалчиваются
  • Dünən, 18:39
    Mahir Əliyev on beş ildir Samuxu abadlaşdırır – Amma şəhər heç dəyişmir, nədən…
  • Dünən, 18:35
    Abşeronda polis 5 kq narkotik vasitə aşkara çıxarılan əməliyyat - VİDEO
  • Dünən, 18:23
    Paşinyan: Ermənistan Vaşinqtonda Azərbaycanla əldə edilmiş razılaşmalara sadiqdir
  • Dünən, 18:03
    FHN yüzlərlə ailəni fəlakətlə üzbəüz qoyub - 16 mərtəbəli binada böyük cinayət
  • Dünən, 17:24
    Etibarsız sayılsın! ATƏT-in Minsk qrupu tarixin arxivinə göndərildi – ŞƏRH
  • Dünən, 17:09
    “Təbrik” şadlıq sarayı insanları necə zəhərləyir? - VİDEOFAKT
  • Dünən, 16:39
    Ərdoğan və Pezeşkian Çində görüşüb
  • Dünən, 16:22
    Şok görüntülər… Hansı şirkət sosiskalarını toyuq sümüyüklərində hazırlayır? - VİDEOFAKT
  • Dünən, 15:59
    Çinin Tiencin şəhərində "ŞƏT plyus" formatında görüş keçirilib, Prezident İlham Əliyev tədbirdə çıxış edib - YENİLƏNİB
  • Dünən, 15:00
    Yerüstü Nəqliyyatda bitməyən xaos: Agentlik islahat edirmi, yoxsa sadəcə göstərişmi?
  • Dünən, 13:45
    Həkim Kosmetoloq Elnarə Canlı ilə bağlı qalmaqalı – yayılan iddialar təsdiqini tapmadı
  • Dünən, 13:43
    VƏTƏN FƏDAİLƏRİNİN İŞIQLI YOLÇUSU: MANYA SƏXAVƏTQIZININ DOĞUM GÜNÜ
  • Dünən, 11:00
    Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv ölkələrin Dövlət Başçıları Şurasının iclası başlayıb
  • Dünən, 10:30
    KİV: Səudiyyə Ərəbistanı sahillərində hücuma məruz qalan gəmi İsrailə məxsusdur
  • Dünən, 10:00
    Əfqanıstanda zəlzələ nəticəsində iki nəfər ölüb
  • Dünən, 09:30
    ABŞ fələstinlilərə viza verilməsini dayandırıb
  • Dünən, 09:00
    Quterreş BMT-nin əməkdaşlarının Yəməndə saxlanmasını pisləyib
  • Dünən, 06:30
    Saleh Məmmədovun Prezidentə "yüksək keyfiyyətli" dediyi yolun heç ili çıxmadı - yol təmirə bağlandı FOTO
  • Dünən, 06:15
    Ukraynada sabiq spikerin qətlində şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb
  • 31-08-2025, 15:00
    ÇXR Sədri: BMT-nin nüfuzu və təsir gücü bərpa olunmalıdır
  • 31-08-2025, 14:30
    Prezidentin köməkçisi: Çin-Azərbaycan münasibətləri hərtərəfli strateji tərəfdaşlığa əsaslanır
  • 31-08-2025, 14:00
    Rusiya ötən gecə Ukraynaya zərbələr endirib, yanacaq istehsal edən zavodda partlayış olub
  • 31-08-2025, 13:00
    Si Cinpin: Çin Azərbaycanın suveren inkişaf modelini dəstəkləyir
  • 31-08-2025, 12:30
    Tramp seçkilərdə səsvermə prosedurunu dəyişdirəcək fərman imzalayacaq
  • 31-08-2025, 12:00
    Şəmkirdə yol qəzasında ölən və xəsarət alanların kimliyi məlum olub - YENİLƏNİB
  • 31-08-2025, 11:00
    Si Cinpin: Çin və Ermənistan arasında strateji tərəfdaşlıq münasibətləri qurulub
  • 31-08-2025, 10:30
    Prezident İlham Əliyev: Azərbaycanla Ermənistan arasında artıq sülh bərqərar olub
  • 31-08-2025, 10:00
    Premyer Liqa: Bu gün "Qarabağ" "Karvan-Yevlax"la üz-üzə gələcək
  • 30-08-2025, 23:29
    GÖMRÜK RƏSMİSİ TV-də YALAN DANIŞIB: "Buna hüquqi qiymət verilməlidir" - Sahibkar faktları sadaladı, ölkə rəhbərliyinə üz tutdu
  • 30-08-2025, 17:55
    Qusar sakini Maliyyə Nazirliyinə müraciət edir: “Səhvən ödənilmiş 50 manat rüsum 1 ildən çoxdur geri qaytarılmır”
  • 30-08-2025, 17:00
    Bu ölkə Ukraynaya 100 milyon ayırdı
  • 30-08-2025, 16:30
    Prezident Çinə getdi
Daha çox
  • Təsisçi: M Seyidov
  • Tel: (+99455) 402 02 85
  • Baş redaktor: Elnurə Tağıyeva
  • Tel: (+99455) 710-10-61
  • E-mail: Baku.news@mail.ru
Sosial şəbəkələrimiz:
Müəllif hüquqları qorunur. Bakunews.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə