Azərbaycan cəmiyyəti hər zaman ailə institutuna, ailə dəyərlərinə böyük önəm verib. Çünki ailə cəmiyyətin təməl daşı olmaqla bərabər, sevgi, qayğı, dəstək, anlayış, rahatlıq və xoşbəxtliyin beşiyidir. Ailə insanın şəxsi və mədəni kimliyinin formalaşmasına, şəxsiyyət kimi yetişməsinə kömək edir. Ailə ənənələri, adətləri və dəyərləri nəsildən-nəslə ötürülməklə qorunub saxlanılır. Məhz, ailədə əxlaq, mənəviyyat və vətənpərvərliyin əsasları qoyulur. Bu mənada Azərbaycan ailələri dünyada özünəməxsusluğu ilə fərqlənir. Böyüklərə hörmət, həyat yoldaşına sevgi, uşaqlara qayğı, şəfqət, əxlaq, ədəb-ərkan, sədaqət, zəhmət, fədakarlıq, birlik, qonaqpərvərlik, yardımlaşmaq və s. Azərbaycan ailələlərinə xas olan ali dəyərlərdir.
Təəssüf ki, son vaxtlar ailədaxili münasibətlərdə əks davranışlar müşahidə edirik. Ailə dəyərlərimizin ciddi təhlükə ilə üz-üzə qaldığını görürük. Bir sıra ailələrdə sevgi, hörmət, ehtiramı kin-küdurət, sayğısızlıq, qısqanclıq, ikiüzlülük, xəyanət əvəzləyir. Ailələr yaranmış münaqişələri həll etmək, birgə qərarlar qəbul etmək və sağlam münasibətləri qorumaqda çətinlik çəkir, ən xırda çətinlikləri dəf edə bilmirlər. Bütün bunlar təbii olaraq ailələrin təməlini sarsıdır, ailələrin dağılması ilə nəticələnir”.
Bu fikri Ulutv.İnfo-ya açıqlamasında Uşaq İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri Aynur Musayeva bildirib.
A.Musayevanın fikrincə, bu gün ailələri qorumaq çətinləşib. Açıq-aşkar görünür ki, müasir ailələrdə ünsiyyət problemi var. Əksər ər-arvad, valideyn-övlad mübahisələrinin, münaqişələrinin kökündə məhz bu amil dayanır. Ailə üzvləri arasında ünsiyyətin azalmasının əsas səbəblərindən biri isə nə qədər qəribə səslənsə də, müasir texnologiyalardır. Bu gün dünyada baş verən qlobal dəyişikliklər, geniş vüsət alan texnoloji yeniliklər ailə institutuna təsirsiz ötüşmür. Texnologiyalar həyatımıza rahatlıq gətirsə də, mənfi təsirləri də göz önündədir. Smartfonlar, sosial media və onlayn əyləncə kimi texnoloji yeniliklər ailə üzvləri arasında üz-üzə ünsiyyəti zəiflədib. Çoxsaylı rəqəmsal cihazlar ailə üzvlərinin bir-birinə diqqətinin azalmasına səbəb olub. Ailədə hər kəs öz smartfonunda sanki virtual həyat yaşayır. Bu da ailə daxilində stress və narahatlıq yaradır, münasibətlərə mənfi təsir edir. Üstəlik, sosial şəbəkələrdən düzgün istifadə etməmək zərərli davranışlara gətirib çıxarır. Bəzi ailələr virtual tanışlıqların, xəyanətlərin qurbanına çevirilir.
“Bütün bu təhlükələrdən qorunmaq üçün ailələrin təməlinin möhkəm olmasına çalışmaq lazımdır. Bu möhkəm təməl isə Azərbaycan ailələrinə xas olan ailə dəyərlərinin tətbiqi və təbliği ola bilər. Ailələri yalnız qarşılıqlı sevgi, hörmət, sədaqət, anlaşma, birgə əmək xilas edə bilər. Bununla yanaşı, təhsil, şəxsi inkişaf, dünyagörüşünün artırılması, zəhmətsevərlik ailə üzvlərini öz məqsəd və istəklərini həyata keçirməyə təşviq edən ən vacib amillərdəndir. Ailələrimiz adət-ənənələrimizi, dəyərlərimizi, ritualları qoruyaraq, gələcək nəsillərə ötürməli, bu davamlılığı təmin etməlidir. Bu, indiki nəsil qarşısında duran mühüm missiyadır. Azərbaycan cəmiyyəti hər zaman ailə institutuna, ailə dəyərlərinə böyük önəm verib. Çünki ailə cəmiyyətin təməl daşı olmaqla bərabər, sevgi, qayğı, dəstək, anlayış, rahatlıq və xoşbəxtliyin beşiyidir. Ailə insanın şəxsi və mədəni kimliyinin formalaşmasına, şəxsiyyət kimi yetişməsinə kömək edir. Ailə ənənələri, adətləri və dəyərləri nəsildən-nəslə ötürülməklə qorunub saxlanılır. Məhz ailədə əxlaq, mənəviyyat və vətənpərvərliyin əsasları qoyulur. Bu mənada Azərbaycan ailələri dünyada özünəməxsusluğu ilə fərqlənir. Böyüklərə hörmət, həyat yoldaşına sevgi, uşaqlara qayğı, şəfqət, əxlaq, ədəb-ərkan, sədaqət, zəhmət, fədakarlıq, birlik, qonaqpərvərlik, yardımlaşmaq və sairə Azərbaycan ailələlərinə xas olan ali dəyərlərdir.
Təəssüf ki, son vaxtlar ailədaxili münasibətlərdə əks davranışlar müşahidə edirik. Ailə dəyərlərimizin ciddi təhlükə ilə üz-üzə qaldığını görürük. Bir sıra ailələrdə sevgi, hörmət, ehtiramı kin-küdurət, sayğısızlıq, qısqanclıq, ikiüzlülük, xəyanət əvəzləyir. Ailələr yaranmış münaqişələri həll etmək, birgə qərarlar qəbul etmək və sağlam münasibətləri qorumaqda çətinlik çəkir, ən xırda çətinlikləri dəf edə bilmirlər. Bütün bunlar təbii olaraq ailələrin təməlini sarsıdır, ailələrin dağılması ilə nəticələnir”, – A.Musayeva qeyd edib.
O bildirib ki, bu gün ailələri qorumaq çətinləşib. Açıq-aşkar görünür ki, müasir ailələrdə ünsiyyət problemi var. Əksər ər-arvad, valideyn-övlad mübahisələrinin, münaqişələrinin kökündə məhz bu amil dayanır. Ailə üzvləri arasında ünsiyyətin azalmasının əsas səbəblərindən biri isə nə qədər qəribə səslənsə də, müasir texnologiyalardır. Bu gün dünyada baş verən qlobal dəyişikliklər, geniş vüsət alan texnoloji yeniliklər ailə institutuna təsirsiz ötüşmür. Texnologiyalar həyatımıza rahatlıq gətirsə də, mənfi təsirləri də göz önündədir. Smartfonlar, sosial media və onlayn əyləncə kimi texnoloji yeniliklər ailə üzvləri arasında üz-üzə ünsiyyəti zəiflədib. Çoxsaylı rəqəmsal cihazlar ailə üzvlərinin bir-birinə diqqətinin azalmasına səbəb olub. Ailədə hər kəs öz smartfonunda sanki virtual həyat yaşayır. Bu da ailə daxilində stress və narahatlıq yaradır, münasibətlərə mənfi təsir edir. Üstəlik, sosial şəbəkələrdən düzgün istifadə etməmək zərərli davranışlara gətirib çıxarır. Bəzi ailələr virtual tanışlıqların, xəyanətlərin qurbanına çevirilir.
“Bütün bu təhlükələrdən qorunmaq üçün ailələrin təməlinin möhkəm olmasına çalışmaq lazımdır. Bu möhkəm təməl isə Azərbaycan ailələrinə xas olan ailə dəyərlərinin tətbiqi və təbliği ola bilər. Ailələri yalnız qarşılıqlı sevgi, hörmət, sədaqət, anlaşma, birgə əmək xilas edə bilər. Bununla yanaşı, təhsil, şəxsi inkişaf, dünyagörüşünün artırılması, zəhmətsevərlik ailə üzvlərini öz məqsəd və istəklərini həyata keçirməyə təşviq edən ən vacib amillərdəndir. Ailələrimiz adət-ənənələrimizi, dəyərlərimizi, ritualları qoruyaraq, gələcək nəsillərə ötürməli, bu davamlılığı təmin etməlidir. Bu, indiki nəsil qarşısında duran mühüm missiyadır”, – A. Musayeva vurğulayıb.
Aynur Musayeva
Uşaq İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri