Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcələsinin 12-ci fəsili “CƏZADAN AZAD ETMƏ” HİSƏSİNDƏ
MADDƏ 76. CƏZADAN ŞƏRTİ OLARAQ VAXTINDAN ƏVVƏL AZAD ETMƏ
76.3.3. ağır və ya xüsusilə ağır cinayət törətməyə görə təyin edilmiş cəza müddətinin ən azı dörddə üç hissəsini həqiqətən çəkdikdən sonra tətbiq edilə bilər.
(BU maddənin təfsiri belədir ki əbər məhkum edilmiş şəxsə 10 il azadlıqdan məhrum etmə cəzası verilibsə, məhkum edilmiş şəxs cəzanın 7 il 6 ay meddətin cəkdikdən sonra yəni 7il 7-ci ayında cəza çəkdiyi müəsisənin yerləşdiyi rayon üzrə məhkəmə orqanına ərizə ilə müraciət edərək cəzadan azad edilməsi hüququndan istifadə edə bilər. Əgər hakim qənaitə gələrsə ki, məhkum azadlığa buraxılması məqbuldu buna hər hansı qurumun qanunla etiraz etməsi yol verilməzdir. Lakin Yol verilməzlər Azərbaycanda yol veriləndir.Azərbaycdan Respublikasında məhkum edilən şəxslər məhkəməyə müraciət edib vaxtından əvvəl azadlığa çıxmaq istədikdə cinayət təqimindən kənar ittihamçı prokurorla üz-üzə dayanmalı olur. Dünyanın heç bir yerində Prokuror cəzanı verdirdikdən sonra qanuni hüquqlarından istifadə etmək istəyən məhkumun yenidən qarşısında durub onun azad edilməsinə etiraz və ya razılıq fikri bildirmə hüququna malik deyil. Ən gülməli çıxış isə bu cürdür azadlığa çıxmaq istəyən S.M.S oğlu islah edilmədiyindən azadlığa buraxılması məqbul hesab edilmir. Sual yaranır ay İttihamçı prokuror bu şəxsin cəza çəkərkən islah edilib edilmədiyini hardan bilirsən bu 7 il 6 ay ərzində neçə dəfə həmin məhkumla ünsiyyət qurmuş və ya barəsində mütamaddi olaraq Ədliyə Nazirliyinin Penitensiar xidmətindən arayış tələb etmisən? Bu sualla bu günə qədər cavab verəcək bir allahın qulu yoxdur. Axı prokuror məhkumun azadlığa çıxmasında səsləndirdiyi gülünc ifadənin yaratdığı suala cavab verə bilmədiyi halda bu şəxsin islah edilib edilmədiyindən tam əmin olan Cəzaçəkmə müəssisəsinin rəhbəri niyə dindirilmir ki? Ümumiyyətlə Cəzadan Azad Etmə haqqında qanun fəslinin 76-cı maddəsinin icrasında prokuror iclas zalında nəyə çağrılır? Məcəllənin icrası zamanı prokurorun zalda olması söz haqqı tələb etməsi düşüncəmə görə yanlışdır. Prokuror o zamanorada iştirak etməlidir ki Cəzada Azad etmə müddəti zamanı şikayətçi məhkum edilən şəxsin azadlığa çıxma istəyindən xəbərdar olmuş və yenidən buna qarşı olması ilə bağlı rəsmi şikayət ərizəsi ilə müraciət etmiş olsun. Əgər fikirlərində səhvəmsıə buyurub başqa formatda buna aidiyyatı şəxslər aydınlıq gətirsin.)
7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində cəza çəkən kriminal yazar jurnalist Azər İsrafilov qanunun ona tanıdığı hüquqlarından istifadə edilməsinə suni maniələr yaradılması ilə bağlı redaksiyamıza məlumat verib. Yaxınları vasitəsi ilə bildiri ki, 13 Noyabr 2023-cü il tarixində rayon məhkəməsi tərəfindən müraciətinə baxılıb. Müraciətinə baxılarkən Ədliyyə Nazirliyi Penitensiar Xİdmətin nəzdində yaradılmış Kamisyanın rəhbəri Orxan müəllimin rəyi məhkəmə zalında səsləndirilib. Rəydə qeyd edilib ki, şəxs yəni Azər İsrafilov təhsilə münasibət və çılğınlığı əsas götürülərək azadlığa buraxılması məqbul hesab edilməyib.
- Məsələnin ilk hissəsində Orxan müəllimə sualımız var. “bir şəxs ki, iki ali təhsili olduğu halda sizin müəssisə daxilində yaratdığınız peşə məktəbində dərs deyən müəllim heyyətinizə dərs demək iqtidarındakı şəxsin təhsilə münasibətini mənfi qiymətləndirməyiniz sizcədə şəxsə qarşı qərəzli yanaşma hesab edilməlidirmi?”
- Digər sualımızsa bundan ibarətdir. “şəxsin çılğın olması önəmli faktordursa insan həyatının 8 ilini yalnız ali təhsil almağa israf edib. İlk təhsili jurnalistika fakültəsini n bitirməsi digər təhsili isə hüquq fakültəsini bitirib. Bəs hüquq fakültəsin bitirən şəxslərin qanunlarla yaşaması qanunsuzluqları gördükdə isə çılğın olmalarına səbəb deyildir sizcə?”
7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində cəza çəkən jurnhalsit Azər İsrafilov redaksiyamıza münasibət bildirib. Onun bildirdiyinə görə Hakim Bəxtiyar Məmmədov hakimliyi dövründə ədalətli qərarlar verəcəyinə ədalətdən kənar kimlərinsə marağına xidmət üçün höküm çıxarmayacağına and içdiyi halda andını bir balaca maraqlarına qurban verib. Bəlkədə haqına girmiş olarıq deyən deyimimizdə birazda açıqlamalı olaraq kimlərinsədə maraqlarına andını pozmuş ola biləcəyi ehtimal edilir. and içərkən ədaləti qoruyacağın and içsədə əndına sadiq qalmayıb. Hazırda Bəxtiyar Məmmədov məhkumun qanunda göstərildiyi hüquqlarının bərpa edilməsi təmin edilmir. Hakim Cinayət məcəlləsinin 76-cı maddəsində qeyd edilən 4/3 ilə bağlı hissə çox təsüflər olsunki hakimlər tərəfindən nəzərə alınması maddiyata bağlanıb. Qanunla Hakim kiminsə işinə baxdığı zaman heç bir marağa üstünlük verməməli yalnız qanunun tələblərin icra edilməsinə üstünlük verməlidir. Amma Hakimin şəxsin müraciətinə qarşı qondarma və heç cür araşdırılmamış rəyləri üstün tutmasıda qanun pozuntusudur. Hər hansı orqanın möhür və ya imzası əsasında şəxs çılğındır təhsilə müasibəti mənfidir deyə məntiqə sığmayan rəylər əsasında qərar çıxarması normal hal olaraq görünməməkdədir.
Kürdəmir icra başçısının Vəzifə daşıyarkən milyonları mənimsəməsi faktı ölkənin ən aparıcı mühüm Nazirliyi hesab edilən DTX tərəfindən subuta yetirilmişdi. Necə oldu ki şəxs 8 il azadlıqdan məhrum edildiyi halda 3 il sonra azadlığına qovuşdu. Şəxsə təyin edilmiş cəzasının icrası ən ağır rejimli cəzaçəkmə müəssisəsinə həvalə edilmişdi. Və buda o dəmək idi ki, şəxs yəni eks icra başçısı cəzasının 4/3 hissəsini çəkməlidir. Normal görünməyən endirimlərlıə şəxsin 8 illik cəzası 6 ilə daha sonra cəzadan azad edilməsi qərarı verilməklə şəxs azadlığa buraxıldı. Möhtərəm hakim bunu ola bilər ki çöldə azadlıqda olanlar bilməsin lakin məhkumlar kimə nə verdiklərini neçəyə azadlıqlarını satın aldıqlarını doğru düzgün bir birlərinə danışır. Hansı hakim nəyə yiyə durur nəyə yox. Baxın biz cəmiyyətimizdə bu kimi halların ümumiyyətlə səsləndirilməsinin əleyhinəyik. Rüşvətsiz qanunıarın saat kimi işləməsini arzu edirik.
Möhtərəm Hakim bir şeyi yenidən xatırladaq ki hakimlər hec bir qurum tərəfindən göstəriş almamalı öz subyektiv qərarlarını verməlidir. Kimin hansı istəkdə olması öz maraqlarının xidmətidir ki, bu gün sizdə o şəxslərin əlinə cinayətdə ittiham edilən şəxs kimi keçsənniz sizində göz yaşınıza baxan olmayacaqə Odur ki ədalətin tərəzisində düz olun . Allah ədalətliləri sevər. Kamissiyanın mənfi rəy səbəbini gətirən hakim sərbəst qərar deyil kimlərinsə istəklərini yerinə yetirməsini məhs qarşı tərəfdən verilmiş məktubları oxuması ilə təsdiq edib Azər İsrafilov biririr. Sonda Yenidən müraciət edəcəyini qeyd edən bu dəfə isə hakimin əlində ədalətin tərəzisini görməyi ümid etdiyin bildirdi
Elnurə Tağıyeva