• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Araşdırma
  • Hadisə
  • Sosial
  • Mədəniyyət
  • Dünya
  • İdman
  • Bölgə
  • Digər
    • Ölkə
    • Təhsil
    • Səhiyyə
    • Şou-biznes
    • Olay
    • Kriminal
    • Hərbi
    • Maraqlı
    • Video

Ən çox sözə sahib olan dillər - Türkcə 20-ci yerdədir...

Gündəm / Cəmiyyət

28-02-2024, 17:38

Ən çox sözə sahib olan dillər - Türkcə 20-ci yerdədir...

Dünya əhalisi müxtəlif dillərdə danışaraq bir-biri ilə ünsiyyət qurur. Hansı dilin daha zəngin, daha güclü dil olması hər zaman müzakirə mövzusu olub. Burada müxtəlif kriteriyalar nəzərdən keçirilə bilər. Məsələn, dilin əhatə etdiyi coğrafiyanın genişliyi, bu dildə danışan insanların sayı, dilin neçə ölkədə rəsmi statusa malik olması və s. Başqa kriteriya isə dilin söz dağarcığı - lüğət tərkibidir.

Yəni hansı dildə söz ehtiyatı - kəlmələrin sayı daha çoxdursa, bu dil zəngin dil hesab olunur. Əslində hansı dildə daha çox söz olduğunu bilmək çətin məsələdir. Çünki tarixən bir-biri ilə qaynayıb-qarışan xalqların dilləri də bir-birindən təsirlənib. Müasir dünya dillərinin hamısında çoxlu alınma sözlər var. Belə olan halda dillərin zənginliyini müəyyən edərkən bir neçə dildə istifadə olunan hansısa sözün konkret bir mənşə dilinə, yaxud istifadə olunduğu bütün dillərə aid edilməsi ilə bağlı texniki məsələlər ortalığa çıxır.

Canlı orqanizm kimi qəbul olunan dildə bu cür proseslərin getməsi olduqca təbiidir. Unutmaq olmaz ki, yeni sözlərin yaranması praktik ehtiyaclardan doğur və yalnız bu halda işləklik qazana bilir. Sırf yeni söz yaradıb dili "zənginləşdirmək" naminə söz və şəkilçilərdən istifadə edərək hansısa süni kəlmələr uydurmaqla dilin lüğət tərkibini artırmaq mümkün deyil. Tarixdəki bir neçə məşhur təcrübə də bu yolun qeyri-effektiv olduğunu sübuta yetirib.

Dilin zənginləşməsi, söz yaradıcılığı bu dildə hansısa elmi inkişaf hesabına baş verə bilər. Məsələn, bu dilin daşıyıcısı olan, bu dildə düşünən hansısa alim öz tədqiqatı ilə bağlı hansısa yeni anlayışın adlandırılması üçün təbii olaraq öz dilindən istifadə edəcək, sözügedən anlayış hansısa formada adlandırılacaq. Bu ad yeni söz kimi dilə qazandırılacaq.

Bundan başqa, ədəbiyyatın da dildə söz tərkibinin artırılmasında rolu ola bilər. Bir çox hallarda şair və yazıçılar arxaik sözləri, yaxud dialekt ifadələri öz əsərlərində istifadə edərək ümumişlək kəlmələrə çevirirlər. Lakin yuxarıda qeyd olunduğu kimi, bütün bunlar yalnız təbii halda baş verdikdə, praktik ehtiyacdan irəli gəldikdə mümkün olur. Süni şəkildə hansısa sözlər ümumi istifadəyə "itələnə" bilməz.

Dilin zənginləşməsi üçün digər bir amil isə bu dildə danışan adamların sayının çox olması, dolayı olaraq bu dildə düşünən, yazıb-yaradanların da payının çox olması ilə yeni anlayışların yaranması ehtimalının yüksəkliyidir. Burada siyasi amillər ortaya çıxır.

Hansı dil böyük imperiyalar tərəfindən istifadə olunubsa, həmin imperiya geniş əraziyə yayılıbsa, bu dildə yeniliklərin yaranması və yeni sözlərin ortaya çıxması daha labüddür. Yerli dillər isə bu cür dillərdən daha çox alınma söz alaraq tədricən kiçilir və ölü dilə çevrilməyə üz tutur.

Bu baxımdan hər nə qədər çətin olsa da, dillərin söz sayına görə təsnifatını aparmaq olar. Dildəki sözlərin sayını tapmağın ən düzgün yolu həmin dilin etibarlı sayılan lüğətinə baxmaqdır. Ehtimal olunur ki, ən çox aktiv danışılan sözlərin olduğu dil ingilis dilidir. Oksford ingilis dili lüğətində 615 100 söz var. Lüğət təxminən 5400 yeni ingilis sözü ilə daim artır.

İngilis sözlərinin bolluğunun səbəbi onların bütün dünyada və bütün mümkün fəaliyyət sahələrində yayılmasıdır. Həmçinin, fransız dilindən fərqli olaraq, ingilis dili başqa dillərdən söz almağı xoşlayır, buna görə də eyni qavram üçün bir neçə ifadə var. Çin dili kimi əlifbadan kənar dillərdə sözlərin sayını müəyyən etmək daha çətindir. Ərəb dili 12 milyon sözdən ibarət çox böyük lüğətə malik bir dil olsa da, onların yalnız 10 faizi aktiv şəkildə istifadə olunur. 17,4 milyon sözdən ibarət olan alman dili isə xüsusilə ingilis dilindən götürülmüş terminlər və ya yeni söz birləşmələri sayəsində daim böyüyür.(Modern)

Şikayət və təkliflər üçün qaynar xətt:
Əlaqə whatsapp:+994 70 402 02 85
BakuNews.az
Paylaş:
Digər xəbərlər

Şou-biznes

8-08-2022, 13:44

Məşhur müğənni yeddi dildə mahnı oxudu

Ölkə

28-09-2023, 04:13

Beynəlxalq Oğuz Türkcəsi konfransı öz işini bölmə iclası ilə davam etdirib FOTO

Gündəm / Olay

2-08-2023, 16:03

"Ana dilimizin saflığını qorumaq hər bir Azərbaycan vətəndaşının borcudur"

Gündəm

26-10-2023, 19:19

"TİKTOK"da növbəti rüsvayçılıq: Azərbaycan Xalqı belə təhqir olunur

Dünya

4-03-2023, 00:22

ABŞ-ın Stenford Universitetində ana dili ilə bağlı seminar təşkil edilib - FOTO

Şou-biznes

7-09-2023, 20:08

"17 il təhsil alıb, sonra da 1000 manat maaşa işləmək məntiqsizdir" - Nura Suri

Təhsil

31-07-2022, 17:42

Jurnalistikaya qəbul olmaq istəyənlər qabiliyyət imtahanı verəcək

Cəmiyyət

27-04-2023, 19:28

Azərbaycan dilinin inkişaf etdirilməsində müstəsna xidmətləri olan - Ümummilli Lider

Sosial / Olay

6-11-2023, 12:48

"Təsisçilərinin və rəhbərlərinin Azərbaycan xalqına və dövlətinə heç bir aidiyyatı olmayan “Azersun Holding”.." - ETİRAZ

Gündəm / Cəmiyyət

23-02-2024, 18:40

Bələdiyyələrin sayı niyə azaldırılır - Referendum gözləntisi...

Təhsil

9-06-2023, 02:49

Birinci sinfə şagirdlərin qəbulu müsahibə ilə olacaq? AÇIQLAMA

Siyasət

9-08-2022, 19:50

Zəngəzura qayıda biləcəyikmi? – Azərbaycan üçün TARİXİ İMKAN

Araşdırma
Məhkəmə Əhməd Məmmədli barəsində həbs qərarı verdi
Azərbaycanda məşhur tiktoker insan alverində İTTİHAM EDİLİR - DETALLAR
"Super İnşaat" MMC və "AQANA" MMC-nin kölgədə qalan oyunları – MTK rəhbəri Azad Nağıyev və şəbəkəsi ifşa olunur
Dövlət vətəndaşa niyə borcunu ödəmir? – Masallı sakininin ədalət axtarışı 4 ildir cavabsız qalır
"Burger Yeyelim" nümunəsi, Restoran fəaliyyəti ilə bağlı ciddi qanun pozuntuları - Video sübut mövcuddur
Saxta diplomlar, zədələnmiş həyatlar və vicdansızlıq: “Uğur 777” Klinikasının gerçək üzü ARAŞDIRMA
Hadisə
Dünən, 16:09
39 yaşlı tibb bacısı vəfat etdi
5-05-2025, 17:16
Xarici şirkətin Azərbaycandakı filial direktoru həbs edilib
5-05-2025, 10:14
Şəhid atası meşədə itkin düşdü
5-05-2025, 09:22
Gədəbəydə kişi qonşusunun evində dəm qazından boğularaq ölüb
4-05-2025, 00:33
"Kəbinlə aldadılan qadın: 'Mülkümlə birgə şərəfim də əlimdən alındı' – Cinayətkarlar müdafiə olunurmu?" ARAŞDIRMA
2-05-2025, 17:47
Bakıda 15 yaşlı qız itkin düşdü
Xəbər lenti
  • Bu gün, 11:07
    "Yeni Klinika" aylardır tibb işçilərinin bonus ÖDƏNİŞLƏRİNİ VERMİR
  • Bu gün, 11:04
    Azərbaycanda Qələbə Günü qeyd olunur
  • Bu gün, 11:01
    Azərbaycan Prezidenti 9 May - Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
  • Bu gün, 10:55
    İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Qələbə uğrunda döyüşən Azərbaycan övladlarının xatirəsini anıblar
  • Bu gün, 10:48
    Mehriban Əliyeva 9 May münasibətilə paylaşım edib
  • Dünən, 16:28
    Məhkəmə Əhməd Məmmədli barəsində həbs qərarı verdi
  • Dünən, 16:24
    Gəncədə yaşayış evində saxta alkoqollu içkilərin istehsal edildiyi aşkarlanıb
  • Dünən, 16:13
    Mərkəzi Bank "Payriff"ə məcburi göstəriş verdi
  • Dünən, 16:09
    39 yaşlı tibb bacısı vəfat etdi
  • Dünən, 16:02
    Arif Babayevə Heydər Əliyev Mükafatı verildi
  • Dünən, 15:54
    Sabah 30° isti olacaq
  • Dünən, 15:39
    İlham Əliyev XXVIII Avrasiya İqtisadi Zirvə Toplantısının iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
  • Dünən, 11:52
    Müğənni Vüsal Əliyev uşaqlıq dostundan aldığı borcu on ildir niyə qaytarmır? - İTTİHAM VAR...
  • Dünən, 11:26
    Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin xidmət rəisinin atası və onun məşhur lombardı cərimələndi
  • Dünən, 11:12
    Daha bir başçının adı QALMAQALDA... - HƏBS OLUNUR?
  • Dünən, 11:05
    Paşinyan parlamentin iclasında əsəbiləşdi - VİDEO
  • Dünən, 11:03
    UEFA Konfrans Liqası: Finala yüksələn komandalar bəlli olacaq
  • Dünən, 11:01
    Azərbaycanda məşhur tiktoker insan alverində İTTİHAM EDİLİR - DETALLAR
  • Dünən, 10:55
    Elçin Əmirbəyov Çilidə işgüzar səfəri çərçivəsində bir sıra görüşlər keçirib
  • Dünən, 10:38
    "Mənimlə maraqlanan yoxdur... borcum xərcim başımdan aşır" - Şəhid anası ÇƏTİN DURUMDA
  • Dünən, 10:12
    Baş prokuror: 1995-ci ildə qəbul edilmiş Azərbaycan Konstitusiyası müstəqil dövlətçiliyimizin hüquqi əsaslarını yaradıb
  • Dünən, 10:10
    KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
  • Dünən, 09:34
    Milyonlarla can alan Kəşmir DAVASI: Hindistan-Pakistan münaqişəsi necə başladı?
  • Dünən, 09:29
    May 4 BÜRCÜN taleyini əbədi dəyişdirəcək
  • 7-05-2025, 19:00
    DÖVLƏT İMTAHAN MƏRKƏZİNDƏ NƏLƏR BAŞ VERİR? - Təhsil eksperti elə ittihamlar səsləndirir ki...
  • 7-05-2025, 18:51
    Liderlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdilər
  • 7-05-2025, 18:46
    Prezident İlham Əliyev: Bu səfər Vyetnam-Azərbaycan əlaqələrinin inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır
  • 7-05-2025, 18:34
    Sabahdan şagirdlərin yerdəyişməsi müvəqqəti dayandırılacaq
  • 7-05-2025, 17:57
    Naxçıvanda vətəndaşa heyvan yemi olan kartofu satırlar... - ETİRAZ VAR...
  • 7-05-2025, 17:48
    Vilayət Eyvazov xidmətə qəbulla bağlı növbəti sıra baxışı keçirib
  • 7-05-2025, 17:31
    Bu təhsil kursları VƏTƏNDAŞLARI ALDADIR - XƏBƏRDARLIQ
  • 7-05-2025, 17:13
    Paşinyan: Ermənistanda növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsi planlaşdırılmır
  • 7-05-2025, 17:08
    Prezident İlham Əliyevin Vyetnam KP MK Baş katibi ilə məhdud tərkibdə görüşü başlayıb
  • 7-05-2025, 16:52
    Vuçiçin təyyarəsi Bakıya məcburi eniş edib
  • 7-05-2025, 16:39
    Nazirliyin Bakının mərkəzindən XƏBƏRİ YOXDUR: Gözgörəsi... - BU DA FAKT! FOTO
Daha çox
  • Təsisçi: M Seyidov
  • Tel: (+99455) 402 02 85
  • Baş redaktor: Elnurə Tağıyeva
  • Tel: (+99455) 710-10-61
  • E-mail: Baku.news@mail.ru
Sosial şəbəkələrimiz:
Müəllif hüquqları qorunur. Bakunews.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə